In dit artikel leggen wij uit aan de hand van 4 stappen hoe je op een veilige manier, snel en gemakkelijk zelf een boom kan omzagen met je kettingzaag.
Hoe een boom omzagen?
Je wil graag zelf een boom omzagen, dan is het belangrijk om te weten hoe je dit moet doen en welke voorbereidingen je moet nemen. Om het gemakkelijk te maken hebben wij een kort stappenplan gemaakt die je kan volgen als je een boom wilt omzagen.
Stap 1: Voorbereiding
Voordat je je kettingzaag aan slingert en tekeer gaat op de boom die je graag wilt omzagen, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je je goed voorbereid. Want zeg nou zelf, je wil niet dat de boom op iets kostbaars of erger nog een persoon valt. Let altijd op de volgende punten:
- Ruimte: is er genoeg ruimte om de boom te laten vallen zonder dat deze schade kan toedienen aan jouw eigendom of dat van je omgeving?
- Valrichting bepalen: je hebt geconstateerd dat er ruimte genoeg is, dan is het nu tijd om de valrichting te bepalen, kies altijd een richting die voor de minste kans op schade of een ongeval kan leiden en die vrij is van andere bomen of obstakels.
- Mensen en dieren: Lopen er geen dieren en/of mensen rond op de plaats waar je je boom wilt gaan omzagen? Zorg ervoor dat de huisdieren naar binnen gaan en dat er geen omstanders in de buurt zijn.
- Tuingereedschap: ook niet onbelangrijk is of je alle benodigde tuingereedschap hebt om de klus te klaren? Denk aan een kettingzaag, beschermingsbril en een helm. Controleer of alles nog naar behoren werkt. Hier leggen wij uit hoe een kettingzaag moet werken.
Leestip: Zo is de kettingzaag ontstaan
Heb je ervoor gezorgd dat er genoeg ruimte is voor het omzagen van de boom en heb je mensen en dieren gewaarschuwd voor de werkzaamheden? Dan rest nog 1 ding en dat is het bij elkaar zoeken van de benodigde tuingereedschap. Denk aan een kettingzaag, oogbescherming en een helm.
In de volgende stap lees je precies hoe je een boom het beste kan omzagen.
Stap 2: Zaagtechniek
Onderstaande zaagtechniek wordt het meest gebruikt en wordt al het meest veilig bestempeld.
Maak een insnijding aan de valzijde
Waar: begin met het maken van een insnijding aan de zijde van de boom die in de richting van de val ligt. Deze insnijding bepaalt waar de boom zal vallen.
Vorm: de insnijding moet een hoek van ongeveer 70 graden hebben en ongeveer ¼ van de diameter van de boom diep zijn. De bodem van deze insnijding moet recht zijn en horizontaal lopen.
Maak een insnijding aan de achterkant
Waar: deze insnijding wordt aan de achterkant van de boom gemaakt, direct tegenover de insnijding aan de valzijde. Deze insnijding moet iets hoger dan het laagste punt van de insnijding van de valzijde beginnen.
Doel: de bedoeling is om een soort scharnier te creëren dat de boom geleidelijk laat kantelen en vallen in de gewenste richting. Deze insnijding moet niet helemaal door de boom gaan; laat ongeveer 10% van de diameter als scharnier intact.
Wiggen: voor grote bomen of bomen die extra sturing nodig hebben, kun je wiggen in de insnijding aan de achterkant plaatsen om de valrichting nog beter te beïnvloeden.
Stap 3: Vallen van de boom
Nu je weet wat de juiste zaagtechniek is, kunnen we door naar stap 3: het laten vallen van de boom.
Tijdens het maken van de insnijding aan de achterkant is het belangrijk dat je goed de beweging van de boom in de gaten houdt. Mocht de boom niet uit zichzelf omvallen dan kan je met behulp van een lans of touw de boom de juiste kant op krijgen.
Let op: zaag nooit compleet door de gehele boom heen, dan heb je kans dat de boom de verkeerde kant op valt. Probeer de boom te begeleiden naar de gewenste richting.
Het is belangrijk dat je voor jezelf duidelijk hebt naar welke kant je op kan rennen voor het geval de boom begint te vallen. Ben je met meer mensen bezig dan is het noodzakelijk om goede communicatie te gebruiken en duidelijk een vluchtplan te hebben, voor het geval de boom niet de gewenste kant op valt.
Stap 4: Na het vallen van de boom
Opruimen
Verwijder de takken: begin met het verwijderen van alle takken van de gevallen boom. Dit wordt ook wel het onttakken genoemd. Gebruik de kettingzaag om de grotere takken af te zagen. Zorg ervoor dat je vanaf de bovenkant van de takken zaagt om te voorkomen dat de zaag vastloopt.
Zaag de stam in stukken: afhankelijk van wat er met het hout gaat gebeuren, kun je de stam in langere secties voor transport zagen of in kleinere stukken voor brandhout. Meet en markeer waar je gaat zagen om consistentie in de grootte van de houtblokken te garanderen.
Onderhoud kettingzaag
Reiniging: verwijder eerst alle zaagsel, vuil en hars van de zaag. Maak de behuizing schoon met een borstel en veeg de zaagblad en ketting schoon met een doek. Zorg ervoor dat ook de ventilatieopeningen vrij zijn van obstructies om oververhitting van de motor te voorkomen.
Kettingsmering: controleer het oliepeil van de kettingzaagsmering en vul deze indien nodig bij. Een goed gesmeerde ketting vermindert de slijtage en verbetert de zaagprestaties.
Controleer de kettingspanning: Na gebruik kan de ketting uitrekken. Controleer de spanning en stel deze indien nodig bij. De ketting moet goed passen, maar nog steeds vrij kunnen bewegen rond het zaagblad.
Inspecteer op slijtage: controleer de ketting op beschadigde of botte tanden. Een botte ketting vereist meer kracht om te zagen en kan gevaarlijk zijn. Slijp de ketting of vervang deze indien nodig.
Opslag: bewaar de kettingzaag op een droge, veilige plaats. Bedek de zaag met een beschermhoes om deze te beschermen tegen stof en vuil.
Conclusie
Om een boom goed en veilig om te zagen, moet je goed voorbereid zijn. Het is belangrijk dat je de juiste gereedschappen gebruikt en weet hoe je moet zagen. Volg de stappen in dit plan zorgvuldig: bepaal waar de boom moet vallen, maak de juiste zaagsneden, let goed op tijdens het vallen van de boom en ruim daarna alles netjes op.
Vergeet ook niet je kettingzaag goed te onderhouden; dat helpt om hem goed te laten werken. Veiligheid is heel belangrijk, dus neem geen risico’s. Als je twijfelt of het niet veilig voelt, vraag dan hulp van een professional. Als je deze tips volgt, zorg je voor een veilige en fijne ervaring bij het zelf omzagen van bomen.
Veelgestelde vragen:
Wanneer kan je het best bomen omzagen?
Het beste moment om bomen om te zagen hangt af van verschillende factoren, waaronder het doel van het zagen, de gezondheid van de boom, en de weersomstandigheden. Hier zijn enkele richtlijnen die je kunt volgen om te bepalen wanneer je het beste bomen kunt omzagen:
Tijd van het Jaar
Winter: over het algemeen is de winter de beste tijd om bomen om te zagen, vooral loofbomen, omdat ze dan in rust zijn. De sapstroom is minimaal, waardoor de boom minder stress ervaart. Bovendien is het hout minder vochtig, wat het zagen en verwerken vergemakkelijkt.
Vroege lente of late herfst: dit zijn ook goede tijden om bomen om te zagen, net voor of net na het groeiseizoen. De temperaturen zijn dan vaak mild, wat het werken aangenamer maakt.
Weersomstandigheden
Droog weer: het is het beste om bomen om te zagen bij droog weer. Regen kan de grond glad maken, wat gevaarlijk kan zijn tijdens het zagen. Bovendien kan nat hout zwaarder en moeilijker te hanteren zijn.
Geen wind: rustige, windstille dagen zijn ideaal voor het omzagen van bomen. Wind kan de valrichting van de boom onvoorspelbaar maken en verhoogt het risico op ongelukken.
De gezondheid en veiligheid van de boom
Zieke of dode bomen: zieke of dode bomen kunnen een risico vormen en moeten soms worden verwijderd om te voorkomen dat ze omvallen en schade of verwondingen veroorzaken. Het is belangrijk om deze bomen te verwijderen voordat ze een gevaar vormen, ongeacht het seizoen.
Veiligheidsrisico’s: bomen die te dicht bij gebouwen, elektriciteitslijnen of andere structuren staan, kunnen ook het beste worden omgezaagd om mogelijke schade te voorkomen.
Mag ik zonder vergunning een boom omzagen?
Of je een vergunning nodig hebt om een boom om te zagen hangt af van lokale wetgeving en varieert per gemeente of regio. Veel gemeenten eisen een kapvergunning, vooral als de bomen zich bevinden in stedelijke of beschermde gebieden. Beschermde of monumentale bomen vereisen vaak strengere regelgeving vanwege hun ecologische of historische waarde.
Voor het kappen van bomen om veiligheidsredenen of voor bouwprojecten zijn soms ook vergunningen nodig. In sommige gevallen, zoals bij direct gevaar, kun je zonder vergunning handelen, maar vaak moet dit eerst beoordeeld worden door een expert.
Het is belangrijk om altijd bij je lokale gemeente te informeren naar de specifieke regels en vergunningen die gelden voor het kappen van bomen in jouw gebied. Dit voorkomt problemen en zorgt voor het behoud van het lokale groen.
